Khu vườn có hai gốc xoài gần bên mả của Bà Hai ca sĩ đến nay đã thành ra cổ thụ rồi, chẳng ai biết nó có bao nhiêu tuổi nữa.
Thế mà, bà con ở xung quanh đây hằng ngày vẫn xì xầm không ngớt rằng tại đây mỗi đêm thanh vắng, vào khoảng 1-2 giờ khuya bao giờ cũng xuất hiện một con ma mặc toàn đồ trắng, tóc dài bỏ xoã xuống ngang lưng, và trong miệng cái bóng ấy dường như phát ra một âm thanh gì nghe như giọng ca vọng cổ!
Chuyện không ai rõ hư thực thế nào, có điều nó làm cho không ít những ai “cột thỏ” sau lưng phải lên ruột! Nhất là các chị ban đêm “đi ngoài” thảy đều phải có chồng theo bảo vệ! Kế đến là các cậu 19-20, dù mới chạng vạng, mà có việc cần phải đi ngang qua hai cây xoài, chúng cũng đều nhấn ga, chạy hết tốc độ; nhưng khi thoát khỏi nơi “nguy hiểm” ấy rồi, gặp ai chúng cũng cười như mếu: “Mình chạy nhanh bao nhiêu thì tiếng thình… thịch… đằng sau lưng mình cũng dồn dập đuổi theo bén gót bấy nhiêu! Các bác, các chú nghĩ xem, cháu đâu có dám quay đầu ngó lại, mà cứ cảm thấy như có gáo nước đá chạy dài theo sống lưng vậy…
Nghe tụi nhỏ đứa nào cũng vừa nói, vừa run như thế, bao giờ các ông già cũng cười ngất:
Này, các cháu đừng có “cheo” quá vậy. Chuyện con ma mặc đồ trắng ở trên ngọn xoài, ngày nay chỉ còn là một truyền thuyết. Các cháu có muốn rõ nguồn cội của nó không?
Hồi đó tính đến nay đã trên bốn chục năm rồi – một ông lão nói – Ở xẻo vườn này bà con nghèo xơ xác, vì hết giặc cướp phá, lại thêm bom đạn cày xới; do đó, có người bán đất để sang vùng khác mần ăn… Thế rồi một hôm bỗng có một cặp vợ chồng trẻ, từ đâu đến mua. Họ thật xứng đào, xứng kép. Nhưng tiếc một chút, nếu anh chồng không có cái mặt rỗ hoa mè, và chị vợ không có một mái tóc đen huyền nhưng buộc túm ngắn ngủn, như đuôi ngựa! Bởi thời ấy nông dân, họ không thích cái kiểu cách quá mới này. Nhưng có điều bà con xẻo vườn quá đỗi ngạc nhiên: ngoài soong chảo, nồi niêu, va li lỉnh kỉnh ra, anh chồng còn mang trên vai một cây đờn kìm bóng dợn. Thấy thế, có vài tay thanh niên rất thích thú: – Chà! Chàng mặt rỗ này, chắc cũng là một anh cải lương tài tử có hạng đây. Chỉ nội cái mâm đờn láng như thoa mỡ thì biết!
Quả như lời phỏng đoán của bà con ở xẻo vườn. Sau khi định cư xong, hằng ngày chồng ra vườn tu bồi lại mương bờ gì đó; còn vợ ở nhà dọn dẹp bát đũa, giặt giũ, vá víu quần áo cho chồng, cho bản thân, không ngơi tay… Nhưng sau những bữa cơm tối rãnh rỗi, lại gặp lúc đêm hè nóng nực, bao giờ anh chị cũng theo thói quen mặc pyjama trắng, xách đờn, võng đem ra buộc vào hai gốc xoài rồi cùng nằm chung lên đó, để chồng đờn, vợ hát; họ đờn và ca toàn các bản trữ tình, như: vọng cổ, Nam ai, Nam xuân, chứ các bản Bắc như Tây Thi, hay cổ Bản… không khi nào họ sử dụng đến.
Các ngón đàn kìm của chàng nghệ sĩ nông dân này nó tươi làm sao! Chỉ nội mấy câu rao, hay còn gọi là dạo nhạc gì đó trước khi vô vọng cổ nó mùi tận mạng, không thua kém chi các tay nhạc sĩ cổ nhạc trong các dĩa Asia thuở nào: mượt mà, rên rỉ, đau thương… nghe tợ chinh phụ nhớ chồng, chinh phu nhớ vợ, khiến bà con xung quanh lắng nghe đều ngậm ngùi xúc cảm! Trái lại, cô ca sĩ vợ chàng cũng không kém, giọng ca lên cao xuống thấp cứ quấn quyện vào nốt nhạc chả sai một nhịp; nhất là xuống cái “liều” câu một, nó êm như dòng nước đầu nguồn xuôi ra bể!
Cặp nghệ sĩ này rất hạnh phúc và tâm đắc với nhau. Đôi lúc họ ngồi lại bàn chuyện đàn ca bao giờ cô ca sĩ tóc ngắn cũng thỏ thẻ cùng chồng:
- Anh đờn bản nào em cũng biết tỏng tâm sự của anh lúc ấy muốn gì, buồn hay vui…
- Thế là em, vừa là vợ, vừa là bạn tri âm rồi. Nếu mai kia mốt nọ em có… anh sẽ đập đờn giải nghệ luôn!
- Đừng nói gỡ, anh. Cô ca sĩ vẻ mặt phản phất buồn, nói.
- Không, anh nói có, anh nhạc sĩ đính chánh – là em có nặng tai, hay lảng tai vậy mà. Vì anh nghĩ ngoài em ra thì còn ai hiểu được tiếng đờn của anh?
Thời gian lặng lẽ qua, cũng như đôi vợ chồng trẻ này lặng lẽ sống. Tuy họ gây được tình cảm của láng giềng khá lâu song vẫn giấu kín tên tuổi; do đó bà con tạm gọi người chồng là: Hai đờn kìm; còn vợ là: Hai ca sĩ, cho dễ dàng khi giao tiếp…
Người đời hay bảo “cây muốn lặng mà gió chẳng ngừng”. Thật thế, vào một đêm không trăng sao, trời tối như mực, khoảng trên dưới 10 giờ, thấy buồn, cặp nghệ sĩ áo trắng định mang đờn ra võng để tiêu khiển; ai ngờ, vợ trước, chồng sau vừa ra khỏi mươi bước, bỗng… đoàng… đoàng… hai viên đạn từ đâu bay đến làm ngã gục người vợ! Biết vợ đã chết, Hai đờn kìm ôm đờn thừa lúc tối tăm biến mất dạng.
Từ tai hoạ này, dân xẻo vườn bàn tán: Đáng lẽ Hai đờn kìm lãnh đủ hai viênhu vườn có hai gốc xoài gần bên mả của Bà Hai ca sĩ đến nay đã thành ra cổ thụ rồi, chẳng ai biết nó có bao nhiêu tuổi nữa. Thế mà, bà con ở xung quanh đây hằng ngày vẫn xì xầm không ngớt rằng tại đây mỗi đêm thanh vắng, vào khoảng 1-2 giờ khuya bao giờ cũng xuất hiện một con ma mặc toàn đồ trắng, tóc dài bỏ xoã xuống ngang lưng, và trong miệng cái bóng ấy dường như phát ra một âm thanh gì nghe như giọng ca vọng cổ!
Chuyện không ai rõ hư thực thế nào, có điều nó làm cho không ít những ai “cột thỏ” sau lưng phải lên ruột! Nhất là các chị ban đêm “đi ngoài” thảy đều phải có chồng theo bảo vệ! Kế đến là các cậu 19-20, dù mới chạng vạng, mà có việc cần phải đi ngang qua hai cây xoài, chúng cũng đều nhấn ga, chạy hết tốc độ; nhưng khi thoát khỏi nơi “nguy hiểm” ấy rồi, gặp ai chúng cũng cười như mếu: “Mình chạy nhanh bao nhiêu thì tiếng thình… thịch… đằng sau lưng mình cũng dồn dập đuổi theo bén gót bấy nhiêu! Các bác, các chú nghĩ xem, cháu đâu có dám quay đầu ngó lại, mà cứ cảm thấy như có gáo nước đá chạy dài theo sống lưng vậy…
Nghe tụi nhỏ đứa nào cũng vừa nói, vừa run như thế, bao giờ các ông già cũng cười ngất:
Này, các cháu đừng có “cheo” quá vậy. Chuyện con ma mặc đồ trắng ở trên ngọn xoài, ngày nay chỉ còn là một truyền thuyết. Các cháu có muốn rõ nguồn cội của nó không?
Hồi đó tính đến nay đã trên bốn chục năm rồi – một ông lão nói – Ở xẻo vườn này bà con nghèo xơ xác, vì hết giặc cướp phá, lại thêm bom đạn cày xới; do đó, có người bán đất để sang vùng khác mần ăn… Thế rồi một hôm bỗng có một cặp vợ chồng trẻ, từ đâu đến mua. Họ thật xứng đào, xứng kép. Nhưng tiếc một chút, nếu anh chồng không có cái mặt rỗ hoa mè, và chị vợ không có một mái tóc đen huyền nhưng buộc túm ngắn ngủn, như đuôi ngựa! Bởi thời ấy nông dân, họ không thích cái kiểu cách quá mới này. Nhưng có điều bà con xẻo vườn quá đỗi ngạc nhiên: ngoài soong chảo, nồi niêu, va li lỉnh kỉnh ra, anh chồng còn mang trên vai một cây đờn kìm bóng dợn. Thấy thế, có vài tay thanh niên rất thích thú: – Chà! Chàng mặt rỗ này, chắc cũng là một anh cải lương tài tử có hạng đây. Chỉ nội cái mâm đờn láng như thoa mỡ thì biết!
Quả như lời phỏng đoán của bà con ở xẻo vườn. Sau khi định cư xong, hằng ngày chồng ra vườn tu bồi lại mương bờ gì đó; còn vợ ở nhà dọn dẹp bát đũa, giặt giũ, vá víu quần áo cho chồng, cho bản thân, không ngơi tay… Nhưng sau những bữa cơm tối rãnh rỗi, lại gặp lúc đêm hè nóng nực, bao giờ anh chị cũng theo thói quen mặc pyjama trắng, xách đờn, võng đem ra buộc vào hai gốc xoài rồi cùng nằm chung lên đó, để chồng đờn, vợ hát; họ đờn và ca toàn các bản trữ tình, như: vọng cổ, Nam ai, Nam xuân, chứ các bản Bắc như Tây Thi, hay cổ Bản… không khi nào họ sử dụng đến.
